Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de bulunan Haydar Aliyev Kültür Merkezi, konser ve konferans salonu, sanat galerileri, kütüphanesi, medya merkezi, müzesi, ortak kullanım alanları, kapalı otopark alanı, yapay göl ve kafeteryası ile Hazar Denizi’nin kıyısında, Azerbaycan tarihine imza atan bir yapı olarak dikkat çekiyor. Helvar’ın enerji verimli aydınlatma kontrol sistemiyle tamamladığı aydınlatma çözümü ile Merkezin mimari tasarımında da önemli bir fark yaratılmış.
Köşeli düzenlemeleri kullanmaktan kaçınan, akışkan ve yuvarlak hatlı stiliyle tanınan, dünyaca ünlü Irak asıllı İngiliz mimar Zaha Hadid tarafından tasarlanan Bakü’deki Haydar Aliyev Kültür Merkezi, 57.507 mertekare alan üzerine kurulmuş. Birçok sergi, konferans, konser, forum vb. gibi kültür ve sanat etkinliklerine ev sahipliği yapan merkezin tasarımında dil, kültür ve tarihi değerlerin hepsi birer yapı taşı niteliğinde...
Londra merkezli aydınlatma danışmanlık şirketi Maurice Brill Lighting Design (MBLD)’ın Yönetim Müdürü Rob Honeywill, “Işıkla mimari arasında bir bağ kurmamız ve iç- dış mekanda bulunan ve geniş alanları kaplayan karmaşık üç boyutlu geometrik formlara çözüm üretmemiz gerekiyordu. Işığın ve mimarinin sınırlarının flulaştığı noktalarda akışkan bir söylemi yakalayabilmek adına, temel mimari tasarımın hissettirdiği heykelsiliği vurgulamaya çalıştık ve ortaya çok daha doğal bir sonuç çıktı.” dedi.
MBLD, Haydar Aliyev Kültür Merkezi için, Helvar’ın enerji verimli aydınlatma kontrol sistemiyle tamamladığı bir aydınlatma çözümü tasarlamış. Merkezin iç ve dış mekanlarında gerçekleştirilecek etkinlikler için sade bir programlama sistemi düşünülmüş ve bu programlama sayesinde kullanıcı deneyimi geliştirilirken aynı zamanda aydınlatma sistemlerinin verimliliği kontrol edilip, izlenebilir olmuş.
Projenin aydınlatma tasarımcısı ve aynı zamanda MBDL ortaklarından olan Aniket Gore’e göre, “Aydınlatma sürekli olarak değişen 3 boyutlu geometrinin ihtiyaçlarına cevap verir niteliktedir ve binanın heykeli andıran özelliklerini dışa vurmaktadır. Binanın dokusuna göze batmayacak şekilde entegre edilen yenilikçi aydınlatma detayları tüm ana etkinlik mekanlarını birbirine bağlayan devasa lobinin yüzeyini hafif dokunup geçerek, bu yüzeyin dokusunu modellemekte ve indirekt aydınlatma sağlamaktadır. “
Oditoryumda kırpışmasız ve oldukça düşük ışık düzeyinde çalışacak bir aydınlatma sisteminin kullanılması gerekmiştir. Helvar, enerji verimli LED lambaların düşük aydınlatma seviyesinde kullanıldıklarında neden olabilecekleri potansiyel kırpışma riskini, sürücü yazılımını güncelleyerek ve kendi aydınlatma kontrol ekipmanını kullanarak bu soruna çözüm bulmuştur. Bu çözüm sayesinde oditoryumun sahnesi için düşük aydınlatma seviyesinde kırpışmasız olarak çalışabilen bir aydınlatma sağlanabilmiş ve bu müdahale başarılı bir çözüm olmuştur.
Aniket Gore’in ifadesiyle, “Haydar Aliyev Kültür Merkezi’nin aydınlatma tasarımı; hayalini kurduğumuz aydınlatma etkisine ulaşabilmek amacıyla hazırlanan çeşitli maketlerin incelenmesi ve sahada bir dizi aydınlatma denemesinin gerçekleştirilmesini gerektiren birtakım 3 boyutlu aydınlatma araştırmalarını kapsayan, heyecan verici, zorlu ve bilgilendirici bir yolculuktu.”
Helvar Sistem Ortağı Elekon’dan Şafak Koç ise, “Haydar Aliyev Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen bu eşsiz proje ve yenilikçi aydınlatma tasarımında yer almaktan büyük mutluluk duyduk”, dedi.
Haydar Aliyev Kültür Merkezi eşsiz mimarisinin yanı sıra olağanüstü aydınlatma tasarımı için de uluslararası ödüllere layık görülmüştür.